Veel werkenden zijn inmiddels gewend geraakt aan de thuiswerk situatie als gevolg van de corona pandemie. Sommigen werken nog volledig thuis of gaan een aantal dagen per week terug naar kantoor. Ondanks dat we minder fysieke contactmomenten hebben, voelen we meer rust. Nu we thuiswerken blijkt tussendoor even naar buiten, flexibele werktijden en meer tijd voor de kinderen ons ontzettend goed te doen. Hierdoor ervaren we minder stress en voelt ons leven zinvoller. En dit heeft weer een positieve invloed op onze mentale gezondheid en burn-outklachten.
Want zou de economie niet in dienst moeten staan van de mens? Zouden we niet moeten streven naar een economie waarin het welzijn en geluk van de mens centraal staat. Govert Buijs, bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, ziet ‘een economie van de vreugde’ als een alternatief. Willen we eigenlijk nog wel terug naar de 40-urige werkweek?
Waar komt de 40-urige werkweek vandaan?
De 40-urige werkweek is in de jaren 20 van de vorige eeuw ingevoerd. Werknemers, waaronder zelfs kinderen, maakten werkweken van tachtig uur. Henry Ford kwam met het idee om zijn werknemers 8 uur per dag en 5 dagen per week te laten werken, maar niet om de werkdruk te verlagen . Hij wilde dat mensen meer tijd hadden om te consumeren en bijvoorbeeld een Ford auto te kopen.
Zo ontstond voor fabriekswerk het principe van de veertigurige werkweek. Tegenwoordig is veel werk geautomatiseerd of zelfs gerobotiseerd en zijn vaste werktijden niet meer noodzakelijk. Daarnaast zorgt kunstlicht ervoor dat we niet afhankelijk zijn van daglicht om ons werk te doen.
Kunnen we niet minder gaan werken?
In 1930 deed de grote econoom John Maynard Keynes in zijn essay ‘Economic Possibilities for our Grandchildren’ de voorspelling dat men over 100 jaar (in 2030) nog maar 15 uur per week zou werken. Ook voorspelde Keynes grote ontwikkelingen in de geneeskunde en dat de wereldeconomie en onze welvaart zou groeien. Ondanks dat onze wereldeconomie en welvaart explosief zijn toegenomen, is de 15-urige werkweek een sprookje geworden. Door de toename van onze welvaart, technologische ontwikkelingen en nieuwe behoeften zijn we workaholics geworden. De 15-urige werkweek is dan misschien een ver-van-mijn-bed-show, er zijn andere mogelijkheden.
Uit een experiment in IJsland blijkt geluk, efficiente en de creativiteit toeneemt wanneer we maar vier dagen per week werken. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat de productiviteit gelijk blijft en binnen sommige functies zelfs verhoogt bij inkorting van de werkweek.
In Spanje gaan ze ook starten met een pilot van drie jaar waarin de vierdaagse werkweek zal worden onderzocht. Metro nieuws schrijft dat het Spaanse bedrijf Delsol het eerste bedrijf was in Spanje dat aan de slag ging met de 4-daagse werkweek. Het ziekteverzuim zou zijn afgenomen, de productiviteit verhoogd en de werknemers zouden gelukkiger zijn.
Onze productiviteit en thuiswerken
Uit onderzoek van onder anderen TU Delft en TU Eindhoven blijkt dat 55% van de bevraagde thuiswerkers thuis productiever werkt dan op kantoor. Ook is een sterk verband te zien tussen de thuiswerkers die tevreden zijn over thuiswerken en een hoger cijfer geven aan hun productiviteit.
Deze productiviteit hangt sterk samen met de flexibiliteit die werknemers tijdens de corona pandemie hebben gekregen tijdens het thuiswerken. Zij kunnen een betere balans vinden tussen werk en privé en hun werktijden beter afstemmen op hun energieniveau. Een hoger energieniveau leidt tot hogere productiviteit en meer efficiëntie binnen een kortere werkweek. Natuurlijk zullen andere factoren die meespelen verder onderzocht moeten worden en heeft iedereen zijn individuele voorkeuren om optimaal te kunnen werken.
Het is in ieder geval duidelijk dat de pandemie de weg vrij heeft gemaakt om opnieuw te kijken naar onze huidige manier van werken. Zodat we op zoek kunnen gaan naar ‘de werkweek van de vreugde’.
