Personal Development: hoofd, hand en hart.
Wat stimuleert persoonlijke ontwikkeling? Die vraag krijg ik regelmatig en je kan er vanuit meerdere kanten naar kijken. Een groot verlangen kan de motor zijn. Je wilt iets vreselijk graag maar kunt er nog net niet bijkomen. Je mist kennis, vaardigheden, competenties en in de verte schittert er iets aantrekkelijks. Een droom, een hartenwens. Een impuls om ‘aan persoonlijke ontwikkeling’ te gaan doen. Persoonlijke ontwikkeling kan ook anders beginnen. Bijvoorbeeld omdat je vastzit, je ervaart ‘pijn’ rond een situatie en doet alles om eruit te komen.
Het lijkt zo simpel, je ervaart en voelt, denkt, er ontstaat een actieplan maar wat als dat nu niet lukt? Of als je blijft hangen in allerlei voornemens en niet meer dan dat? Wellicht heb je inmiddels ook al de verklaringen en legitimaties paraat waarom je niet verder bent? Wat wil er doorbroken worden?
Edge
Doorbreken, daar wil ik het over hebben. Veel mensen zijn zich bewust van hun patroon maar het favoriete rotgevoel lijkt het te winnen van verantwoordelijkheid nemen en in actie komen. Wat is de ‘edge’ ? Er is rand, een scherpe top die vraagt om bedwongen te worden. En die ook grotendeels het zicht op het nieuwe blokkeert. Edge heeft ook iets spannends in zich. Spannend in de zin van aantrekkelijk, nieuw, verheugen op. Hoe zal het zijn? Blijf je rondjes draaien? Wat houdt je tegen om niet in actie te komen en in de vertrouwde comfort zone te blijven hangen?
Overtuigingen
Wil je de top over, maak dan eerst de reis naar binnen. Immers, hoe kijk je? Wat zijn jouw diepgewortelde overtuigingen die je op je plaats houden? Word je ervan bewust hoe jouw ‘edge’ eruitziet. En wanneer dat beeld langzaam uitkristalliseert begin je ook beter te begrijpen hoe je naar de wereld kijkt. Wat is het je ‘altijd’ als eerste ziet? Hoeveel ruimte is er voor andere gezichtspunten? Anders geformuleerd: welke blinde vlekken zou je kunnen hebben? En wat zou er daardoor wel eens volledig aan je voorbij kunnen gaan? En dan nog een andere. Welk verhaal vertel ik mezelf eigenlijk over mezelf? Wat vermijd je daarmee?
Onlangs kwam ik weer eens iemand tegen die in volle overtuiging beweerde geen ‘edges’ te hebben. Geen last van. ‘Gefeliciteerd, dan blijf je doen wat je deed. We hebben allemaal afweermechanismen ontwikkelt die ons behoeden voor grote emotionele pijn. ‘Edge’ zit daar als regel dichtbij in de buurt. Persoonlijke ontwikkeling gaat over zien van die berg én stap voor stap het vermogen ontwikkelen om eroverheen te klimmen. Leren doe je buiten je comfort zone.
Verheugen: wat wordt er mogelijk?
De reis naar binnen heeft nog een andere rol binnen persoonlijke ontwikkeling. Die rol gaat over het zien van mogelijkheden. Jouw ‘edge’, jouw berg kan het zicht volledig blokkeren. De blinde vlek uit de vorige paragraaf. Een voorbeeld. “Hebben we elkaar in onze samenleving nodig of blijven zodanig autonomie nastreven dat jij mij niet kan beperken ten behoeve van een hoger doel? De laatste 70 jaar leven samen maar wel zo dat ik niet al te veel met jou hoef. Zelfontplooiing, zelfbeschikking is het hoogste goed en ‘alles’ dient daar in dienst van te staan. ‘Zelf lekker je ding doen’.
Maar hoe zit het dan met ‘samen’? En samen-leving? Samen betekent ook dat je dingen moet laten, opofferen wellicht. Wat ga ik verliezen? Draai dat eens om in wat er mogelijk wordt wanneer je je wél schikt. Welke mogelijkheden geeft het jou? Meer tijd hebben want ik ga niet overal heen. Tijd voor mijn gezin. Ervaren dat wat ik heb eigenlijk meer dan genoeg is?
Bewust zijn van jouw ‘edge’ helpt je om met een andere blik naar situaties te kijken. Om andere, verrassende mogelijkheden te zien die – hoe onbekend ook – nieuwe perspectieven openen. Laat die eens als een magneet op je werken?
Denken in mogelijkheden is een mentaal model, net zoals het denken in problemen. Het is speels, en tegelijkertijd ook enorm geaard. Het gaat niet uit van de angst om te verliezen maar van de nieuwsgierigheid en het vertrouwen dat je dromen kunt laten uitkomen. Kom in beweging en kom in actie. Deze tijd vraagt om te denken in nieuwe, verrassende mogelijkheden.
De rol van onderwijs
Bewust een keuze maken om over jouw edge heen te gaan en ‘denken in mogelijkheden’ zijn kernelementen in persoonlijke ontwikkeling. Deze kernelementen verdienen mijn inziens een grote plaats in het onderwijs. Spreek de hele mens aan. Hoofd, hand en hart in combinatie, het fundament leggen om steeds die combinatie te maken. Stimuleer de verwondering naar wat er nog meer mogelijk is. Wat houd je tegen?
Maarten Putz
Lector Persoonlijke ontwikkeling
Maarten is een van de partners van de RedZebra Group en werkt wereldwijd met teams en individuen aan deze vragen. Praktisch, nuchter, confronterend en met compassie onderstroom en bovenstroom in dezelfde richting krijgen.
